Brook Preloader

Poradnik: Jak rozmawiać o książkach z NIEczytelnikami?

Poradnik: Jak rozmawiać o książkach

z NIEczytelnikami?

Poradnik jest częścią projektu “Z książką wyjdź na ludzi! Cykl szkoleń z animacji kultury dla polskiej branżyksięgarskiej” dofinansowanego przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Kultury. Poradnik opracowany we współpracy z Good Books.

Tematyka poradnika

animacja kultury w księgarni
promocja czytelnictwa
badanie potrzeb czytelników
program kulturalny księgarni
organizacja wydarzeń i akcji literackich w księgarni
poszerzenie usług księgarni

NIEczytelnicy – ilu ich jest?

Stan czytelnictwa w Polsce w 2018 roku. Wyniki badania Biblioteki Narodowej:

  • czytelnicy (w %)
  • nieczytelnicy (w %)
  • bardzo lubię czytać książki (dane w %)
  • raczej lubię czytać książki (dane w %)
  • czytanie jest mi obojętne (dane w %)
  • raczej nie lubię czytać książek (dane w %)
  • bardzo nie lubię czytać książek (dane w %)

Jak biblioteki docierają do swoich odbiorców?

7,2 mln – tylu Polaków w 2017 r. wzięło udział w wydarzeniach organizowanych przez biblioteki. Jak zachęcają NIEczytelników do odwiedzin współczesne biblioteki?

Uczą kodowania (zajęcia z programistami)
Mają VR i druk 3D
Stawiają na gry planszowe, wideo i mobilne gry miejskie
Organizują pokazy filmów
Organizują zajęcia manualne, warsztaty (spotkania kulinarne, joga itd.)
Oferują dostęp do komputera, internetu i drukarki
Zrzeszają grupy ludzi – organizują Dyskusyjne Klub Książki
Włączają się w ogólnopolskie akcje (Noc Bibliotek)

Z książką wyjdź na ludzi!

Wyjdź z księgarni, dotrzyj do NIEczytelników – niech to miejsce tętni życiem.

Wiele akcji i wydarzeń możesz zorganizować na zewnątrz. Spotkania literackie, czytanie poezji i warsztaty pod chmurką zostaną zauważone przez przypadkowe osoby. Zwykła ławka przed księgarnią może kogoś zatrzymać. Tak samo miska z wodą dla pupila postawiona przed wejściem w gorący dzień. Wyjściem przed lokal będzie też odpowiednie wykorzystanie witryny.

Ławka przed księgarnią to rodzaj zaproszenia. Wychodząc na ulicę, jesteś bliżej ludzi. Ławka nie jest dla klientów, ale dla każdego, kto ma ochotę usiąść i odpocząć (NIEczytelnicy i czytelnicy).

Postaw miskę z wodą. Miska z wodą postawiona przed drzwiami to przyjazny gest w stronę przechodniów z psami. W gorący dzień możesz również oferować darmową wodę dla spragnionych.

Buktrak.pl, czyli księgarnia na kółkach. Coraz częściej wydawcy inwestują w księgarnię na kółkach – dzięki zaaranżowaniu mobilnej księgarni możesz dotrzeć do miejsc, w których zbierają się ludzie (koncerty, festiwale, lokalne uroczystości).

Nie potępiaj!

Nie penalizuj, nie mów, że "nieczytanie jest złe". Stygmatyzowanie osób nieczytających nie sprawi, że zaczną one czytać. Postaraj się organizować akcje i wydarzenia, które przyciągną nową, niehermetyczną społeczność.

Kto nie lubi czytać?

Dane na temat osób sceptycznie nastawionych do czytania

Mężczyźni – aż 19% mężczyzn biorących udział w badaniu Biblioteki Narodowej na temat czytelnictwa deklaruje, że bardzo nie lubi czytać. 26% respondentów (mężczyźni) odpowiedziało “raczej nie lubię czytać”. Mężczyźni najczęściej czytają teksty związane z bieżącymi wydarzeniami (zadbaj o taki asortyment księgarni). Szczególne zainteresowanie takimi informacjami deklarują aktywni zawodowo mężczyźni między 25 a 60 rokiem życia.

W przypadku każdej z badanych praktyk lekturowych kobiety okazują się bardziej aktywnymi czytelniczkami od mężczyzn. W porównaniu z kobietami mężczyźni czytają mniej i wcześniej ograniczają swoją aktywność lekturową.

Jak wynika z badań, niskie wyniki czytelnicze chłopców (młodych mężczyzn) łączą się często z niepowodzeniami szkolnymi ze względu na niskie zaangażowanie czytelnicze. 

Źródło: raport o stanie czytelnictwa, Biblioteka Narodowa

Fot. Unsplash.com

Męskie czytanie w księgarni

Jak stworzyć ofertę księgarni dla mężczyzn?

Pamiętaj o motywacji mężczyzn do czytania. Mężczyźni rzadziej czytają dla relaksu, częściej chcą się czegoś przy tym dowiedzieć (tak wynika z badań).
Np. w bibliotekach mężczyźni częściej są czytelnikami prasy. W bibliotekach to oni okupują kąciki prasowe.
Możesz przygotować specjalny wybór książek, np. pisanych przez mężczyzn oraz poruszające określoną tematykę.
Chłopcy czytają zazwyczaj w trzech przypadkach: gdy nie jest to obowiązek, gdy są zainteresowani tematem oraz gdy wiąże się to z nagrodą (zmobilizuj młodzież drobną nagrodą).
Nie zniechęcaj NIEczytelnika formatem: na dobry początek zaprezentuj książkę z dużym rozmiarem czcionki, atrakcyjną okładką i ciekawymi ilustracjami.
W specjalnej ofercie dla młodych osób warto uwzględnić publikację tzw. influencerów (spoza świata książki, rozpoznawalnych i rekomendowanych przez rówieśników.)

Sport a książka

Sport i książka idą w parze. Zachęć w ten sposób młodzież do czytania!

Przykład: Reading stars – kampania społeczna Premier League. Akcja Premier League dotarła do 34 000 dzieci (75% stanowili chłopcy). 20 piłkarzy Premier League wyznaczyło 5 wyzwań związanych z umiejętnością czytania i pisania, które stanowiły podstawę 100 quizów wielokrotnego wyboru. Dzieci musiały je wykonać przez internet.

Wyniki kampanii (na podstawie badania):

  • 75% uczniów stwierdziło, że czyta więcej, ponieważ wie, że piłkarze czytają książki
  • 75% uczniów zrobiło postępy w czytaniu (6 miesięcy do roku w 10 tygodni)
  • 49% uczniów zapisało się do biblioteki publicznej, a 35%, którzy już byli jej członkami, częściej korzysta z jej usług
  • 41% zapisanych do szkolnych bibliotek, zaczęło z nich częściej korzystać
  • 60% czyta teraz więcej w wolnym czasie

 

 

Jak rozmawiać o książkach z fanami sportu?

  • Znajdź dobre przykłady. Sportowcy są autorytetami dla wielu chłopców i mężczyzn (ale także dla kobiet).
  • Wykorzystuj wydarzenia sportowe do budowania komunikacji, promocji i oferty księgarni. Mistrzostwa Świata, Liga Mistrzów, olimpiada, ale także lokalne zawody.
  • Zapraszaj sportowców do księgarni! Nie musisz organizować spotkań literackich wyłącznie z udziałem aktorów i pisarzy. Być może następnym razem Twoją księgarnię odwiedzi mistrz świata?

 

Zobacz film z akcji Reading Stars: https://www.youtube.com/watch?v=6XgFGbjqetQ 

 

Nie samą książką czytelnik żyje

Pamiętaj: czytelnicy nie tylko czytają, lecz także gotują, wychowują dzieci, jeżdżą na wakacje, słuchają muzyki, oglądają filmy, interesują się sztuką, psychologią, nauką, historią, nowymi technologiami itd. Pamiętaj o tym, gdy organizujesz program kulturalny/edukacyjny swojej księgarni!

Jak złowić czytelnika?

Wędkarze to jedna z najliczniejszych grup hobbystycznych w Polsce

Wędkarze – grupa czytelników do złowienia. W Polsce wędkuje prawie 2 mln osób. Co czytają nad spławikiem?

  • Wędkarze stanowią aż 6,4% społeczeństwa powyżej 15 roku życia. Czy ta grupa znajdzie coś dla siebie w Twojej księgarni?
  • Każdy numer gazety tematycznej (poświęconej wędkarstwu) czyta aż 5-6 osób. Jeśli średni nakład magazynów wędkarskich to 105 tys. egz., to jest to ponad 500 tys. osób.
  • 95% tej grupy stanowią mężczyźni. 

 

Fot. Unsplash.com

Jak rozmawiać o książkach z wędkarzami?

Zacznij od prasy. Wielkie nakłady magazynów hobbystycznych to punkt wyjścia do rozmowy o książkach (np. książkach o podobnej tematyce lub powiązanej tematycznie beletrystyki).
Przygotuj specjalną ofertę dla wędkarzy, np. w formie “półki wędkarza”. Lista tytułów jest naprawdę długa 🙂
Zrób spotkanie wędkarzy w księgarni. Znajdź najbliższe koło wędkarskie i zaproś je do współpracy.

Nie tylko spotkania autorskie!

Organizuj wydarzenia, które przyciągną różne grupy odbiorców do Twojej księgarni:

festiwale i przeglądy
plebiscyty i konkursy
gry terenowe
spacery literackie, historyczne, architektoniczne
koncerty (np. lokalnej grupy muzycznej)
pokazy filmowe (np. dzięki bezpłatnym zasobom Ninateki)
prelekcje, wykłady (np. lokalnego historyka, naukowca)
panele dyskusyjne, debaty (np. poświęcone kulturze regionu)
slamy poetyckie (konkursy poezji improwizowane)
speed dating literacki (spotkania "twarzą w twarz" z autorami książek)
wystawy (np. w witrynie, przed księgarnią, wokół księgarni, a nawet na chodniku!)
warsztaty (np. rękodzieła, kulinarne, techniczne, weterynaryjne, florystyczne)
kiermasze i promocje tematyczne (nie tylko wokół książek!)
urodziny księgarni (coroczne obchody)
urodziny/imieniny autorów i postaci literackich
quizy literackie / test wiedzy o kulturze (filmie, serialach, sztuce)
spotkania grup zainteresowań / klubów czytelniczych
bookcrossing / wymiana rzeczy i ubrań

Curated book selection

Zachodnioeuropejskie księgarnie coraz częściej chwalą się wyselekcjonowaną ofertą – wyborem książek (np. seriami, zestawami), które można kupić wraz z rekomendacją księgarza (kuratora wyboru). Londyńska księgarnia Hatchards nie tylko poleca własny wybór książek, lecz także prowadzi specjalną usługę “subskrypcji” książek – wybieranych przez księgarzy. Czytelnik zamawia jedynie kategorię subskrypcji (np. literatura faktu, literatura dziecięca).

https://www.hatchards.co.uk/subscriptions/ 

Zwróć na siebie uwagę!

Nietypowe wydarzenia i usługi w księgarni

Książko-hostel w Tokio. Zobacz więcej

Ślub w księgarni Gogol w Chinach. Zobacz więcej.

Wrocławska księgarnia Tajne Komplety sprzedaje maseczki antysmogowe z cytatami z poezji. Zobacz więcej.

Wskazówki

Jak dotrzeć do NIEczytelnika? Najważniejsze wskazówki:

Rozmawiaj o książkach w oderwaniu od książek. Jeśli ktoś nie czyta, nie będzie chciał słuchać wywodów o literaturze – zachęć go historią czy tematem książki.
Zacznij od zainteresowań. Droga od gry lub filmu do książki wcale nie jest taka długa.
Bez nadęcia i snobizmu. Kampanie promujące czytelnictwo często mówią o NIEczytelnikach w sposób negatywny – to nie jest droga do sukcesu.
Pamiętaj o tym, co się ogląda. Seriale i filmy gromadzą przed ekranami  duża widownię. Można wykorzystać to w promocji czytelnictwa.
W asortymencie: nie tylko książki. Gry planszowe coraz częściej goszczą w księgarniach. Badania pokazują, że droga od gracza do czytelnika jest krótka.
Bądź na bieżąco, czyli real-time marketing i real-time merchandising. Reaguj na zjawiska, które interesują media i opinię publiczną, także w witrynie – to ona jest często największą mocą księgarni i przyciąga uwagę przechodniów.

Obserwuj nas w internecie!

coverevent1