Statystyki wydają się optymistyczne: w czasie epidemii i domowej izolacji ludzie czytają więcej (zgodnie z wynikami badania firmy Statista przynajmniej o 35%), popularność e-booków wzrosła, a sklepy online chwalą się raportami sprzedaży książek. Ale dla księgarń stacjonarnych to trudny czas. Osobisty, wręcz przyjacielski kontakt z czytelnikami był przecież ich głównym atutem. I nadal jest! Sprawdzamy, jak zagraniczne księgarnie radzą sobie w czasie pandemii.

Księgarzu, Księgarko! Sprawdź, jak w czasie pandemii radzą sobie zagraniczne księgarnie – warto zainspirować się poniższymi przykładami. Niektóre inicjatywy działają w podobny sposób również w Polsce. Po więcej wskazówek zajrzyj do podstrony Poradniki.

Nowy, wirtualny świat

Księgarnie musiały przejść przyspieszony kurs komunikacji online. Odkąd RiverRun Bookstore z amerykańskiego miasta Portsmouth codziennie wysyła newslettery z osobistymi rekomendacjami, otwieralność maili wzrosła o 10%. Podobne listy polecanych książek tworzy The Silver Unicorn Bookstore z maleńkiego Spruce w Massachusetts na swojej stronie internetowej. Pośród dostępnych kategorii znalazły się między innymi „pandemiczna literatura faktu” i „Cli-Fi” (climate fiction). 

Chińska księgarnia OWSpace poszła o krok dalej i poleca książki podczas streamingów na żywo. W jednej z transmisji gościnnie wystąpiła popularna w Chinach influencerk  Viya. Transmisja przyciągnęła 145.000 widzów, którzy podczas sesji kupili książki o wartości ponad 98.700$.

W niektórych miejscach czytelnicy mogą skorzystać z książkowych paczek-niespodzianek dla swoich dzieci (Bear Pond Books z liczącego 7.000 mieszkańców Montpelier) i dla siebie. Wystarczy, że wybiorą interesujący ich gatunek, a księgarze sami przygotują odpowiedni zestaw tytułów (księgarnie z Korei, herbata gratis!). W social mediach pojawiło się wiele pomysłowych akcji inicjowanych przez księgarzy i ich wiernych bywalców, np. wspólne czytanie wybranych tytułów (#TolstoyTogether) czy wirtualne kluby dyskusyjne (#CoReadingVirus).

Trendy i bestsellery. Co czytamy w czasie pandemii?

Według zagranicznych księgarzy w czasie pandemii największą popularnością cieszą się klasyczne pozycje (odkładane „na później”), książki o samorozwoju, kucharskie (koniecznie z przepisem na chleb) i ogrodnicze, a także książki dla dzieci (w niektórych sklepach ich sprzedaż wzrosła nawet o 80%!) i… puzzle. Popyt rodzi podaż. Rozumie to księgarnia Bridgeside Books z Waterbury w stanie Vermont, która mimo zamknięcia prowadzi „window shopping” i wystawia zachęcające piramidy pudełek z puzzlami na swojej witrynie. Zainteresowani mogą zamówić je mailowo lub przez telefon. 

Książka na wynos

Sklepy online korzystają z usług poczty i firm kurierskich. Czy są inne, niskobudżetowe pomysły na wysyłkę? Tak, i to wiele. Czytelnicy mogą odbierać książki spod drzwi księgarni lub z okienka (The Flying Pig Bookstore w małym miasteczku Shelburne, Vermont). W Ameryce ogromną popularnością cieszy się curbside delivery czyli „dostawa krawężnikowa”, gdzie odbiorca dostaje zamówienie od pracownika księgarni bez wychodzenia z samochodu. Dostawę do domu odbiorcy realizują często pracownicy lub wolontariusze na rowerach (Die Buchkönigin, Berlin), deskorolkach (Category is Books, Glasgow) a nawet sankach (Kiruna w Szwecji). Czasem w przebraniu dinozaura (Lemuria Bookstore, Mississippi) lub wróżki (A Novel Idea, Nebraska).

Bookshop vs. Amazon

Sklep internetowy Bookshop zaczął działać zaledwie kilka tygodni przed epidemią. Księgarnie, które nie prowadzą własnych sklepów online, mogą rejestrować się i sprzedawać swoje książki za pośrednictwem strony https://bookshop.org z małą prowizją. Celem projektu jest ochrona lokalnych, amerykańskich sprzedawców przed skutkami monopolu firmy Amazon.

Co dalej?

Trudno przewidzieć, jak potoczą się losy wspomnianych miejsc. Nawet w czasie pandemii księgarnie mogą stać się nowymi centrami kultury i życia społecznego. Spragnieni kontaktu czytelnicy na pewno powrócą do otwartych księgarni, a wspólne doświadczenie być może umocni ich poczucie sensu przeżywania razem tego, co prawdziwe i tego, co przeczytane.

Tekst powstał we współpracy z Good Books.

Projekt Szkolimy-Księgarzy.pl. Cykl e-szkoleń dla księgarń stacjonarnych organizuje dystrybutor książek OSDW Azymut. Program szkoleniowych został dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z Funduszu Promocji Kultury.

Zdjęcie główne: facebook.com/RiverRunBookstore/